Katika bajeti ya mwaka 2024, maboresho katika mfumo wa kodi ya mapato yameleta mabadiliko makubwa kwa raia wa nchi. Serikali imeweka wazi mabadiliko katika viwango vya kodi, punguzo la kawaida, kodi ya faida za mitaji, na mpango wa pensheni wa taifa (NPS). Mabadiliko haya yanatarajiwa kuathiri watu binafsi na watendaji wa biashara nchini, huku lengo kuu likiwa ni kuongeza ufanisi wa mfumo wa kodi huku ukihakikisha ustawi wa kiuchumi. Katika maeneo ya viwango vya kodi, Serikali imeamua kufanya marekebisho makubwa katika makundi ya kodi kwa mtu binafsi. Hadi sasa, wazalishaji walikuwa wakilazimika kulipa kiwango cha juu cha kodi kwa mapato ya juu, lakini katika bajeti hii, hatua zimechukuliwa kuunganisha viwango vya kodi na kuweka mpango wa uwiano mzuri kwa wapataji wa mapato mbalimbali.
Hii inamaanisha kuwa watu wenye mapato madogo watapata afueni kubwa, jambo ambalo linaweza kuchochea ukuaji wa uchumi. Marekebisho katika punguzo la kawaida pia yamekuja na mabadiliko makubwa. Punguzo hili, ambalo linatumika kupunguza jumla ya mapato yoyote yanayoweza kulipiwa kodi, limeongezwa kwa kiwango ambacho kitatimiza mahitaji ya waajiriwa na wamiliki wa biashara. Punguzo hili linatoa matumaini kwa watu wanaoishi katika hali ngumu ya kiuchumi, kwani linawasaidia kushughulikia gharama za maisha zinazoongezeka. Pamoja na mabadiliko hayo, kodi ya faida za mitaji imepata marekebisho ambayo yanatarajiwa kuwa na athari kubwa kwenye soko la hisa na uwekezaji.
Kodi hii, ambayo inagusa faida zinazopatikana kutoka kwa mauzo ya mali na uwekezaji, imepunguzwa kwa kiwango ambacho kitahamasisha watu zaidi kuwekeza katika biashara na sekta tofauti. Hii ni hatua nzuri kwa wasimamizi wa soko na wawekezaji, kwani inatoa nafasi zaidi kwa faida zinazoonekana na zinazoaminika. Mpango wa pensheni wa taifa (NPS) nao pia umeingizwa katika mabadiliko ya bajeti hii. Serikali inaweka mikakati ya kuimarisha mpango huu ili kuwavutia raia wengi zaidi kujiandikisha na kushiriki. Kwa kuongeza, faida zinazotolewa kwa michango ni za kuvutia, na hivyo kuhamasisha watu kuwekeza katika akiba ya kipindi cha baada ya kustaafu.
Ni wazi kuwa mabadiliko haya katika bajeti ya mwaka 2024 yanatolewa kwa lengo la kuwasaidia watu binafsi na biashara za ndani. Serikali inahamasisha raia wake kujihusisha na ajira na uwekezaji katika uchumi wa ndani. Kwa njia hii, nchi ina lengo la kujenga mazingira mazuri ya biashara ambayo yanaweza kusaidia kukuza uchumi wa taifa kwa ujumla. Hata hivyo, mabadiliko haya yanakuja na changamoto zake. Watu wengi wakiwa hawana uelewa wa kina juu ya mfumo wa kodi na jinsi unavyofanya kazi, kuna uwezekano wa baadhi yao kukosa fursa za kufaidika na mabadiliko haya.
