Mada ya fedha za kidijitali, au crypto, imekuwa ikikua na kuvutia watu wa kila rika, lakini hasa kizazi kipya, Gen Z. Waja wa kizazi hiki wanaongoza boti katika kujifunza na kuelewa cryptocurrency, na wanatoa mwanga mpya kuhusu jinsi ya kuipokea teknolojia hii ya kisasa. Katika makala hii, tutaangazia ushauri wa wataalamu wa Gen Z na jinsi wanavyoweza kusaidia wengine kuelewa vizuri kuhusu crypto. Awali ya yote, ni muhimu kuelewa nini hasa cryptocurrency ni. Ni fedha za kidijitali zinazoendeshwa na teknolojia ya blockchain, ambayo ni mfumo wa hifadhi wa data usio na kiongozi.
Hii inamaanisha kuwa hakuna serikali au taasisi moja inayodhibiti fedha hizi, jambo ambalo linaweza kuwa na manufaa na hatari kwa wakati mmoja. Kwa Gen Z, ambao wamekuwa wakijifunza na kuzingatia masuala ya kifedha tangu wakiwa vijana, cryptocurrency inatoa fursa nyingi za uwekezaji na ubunifu. Mtaalamu wa fedha za kidijitali, Sarah, anakiri kuwa vijana wengi wanataka kujifunza kuhusu crypto kwani inaonekana kuwa njia rahisi ya kupata pesa. “Lazima uwe na ufahamu wa msingi kuhusu soko la fedha za kidijitali na jinsi inavyofanya kazi,” anasema. Ili kuanza, anashauri watu wachunguze masoko tofauti kama Bitcoin na Ethereum na kuelewa jinsi zinavyofanya kazi kabla ya kuwekeza.
Wakati wa mahojiano, Jordan, ambaye ni mtaalamu mwingine wa crypto kutoka kizazi cha Gen Z, alisema: “Ni muhimu kuelewa hatari zinazohusiana na uwekezaji katika crypto. Soko linaweza kuwa na mabadiliko makubwa, na mara nyingi watu hujikwaa kwa kuwa hawajajiandaa.” Hii ni changamoto ambayo vijana wengi wanakabiliana nayo, hasa wanaposhuhudia watu wakifanya mamilioni kwa kutumia fedha za kidijitali. Wataalamu hawa wanatoa mwanga kuhusu jinsi vijana wanavyoweza kujifunza na kujitayarisha. Wanasema kwamba, kabla ya kuanza kuwekeza, ni vyema kuchunguza na kufahamu zaidi kuhusu masoko.
Kuna vyanzo vingi vya habari mtandaoni, ikiwa ni pamoja na video za YouTube, makala, na hata kozi ambazo zinatoa mafunzo ya msingi kuhusu fedha za kidijitali. Mtaalamu mwingine, Tasha, amekutana na changamoto nyingi katika kuelewa cryptocurrency. Anasema, “Nimejaribu kuelewa blockchain na vitu kama DeFi (Decentralized Finance), lakini nilihisi kuchanganyikiwa. Nilihitaji msaada kutoka kwa marafiki zangu ambao tayari walikuwa wanajua.” Kwa kweli, msaada wa marafiki au jamii ni muhimu katika kujifunza kuhusu crypto.
Tasha anaweka msisitizo kwamba kushiriki maarifa na kujifunza pamoja ni njia bora ya kuelewa dhana hii changa. Moja ya njia ambazo Gen Z wanatumia kujifunza zaidi kuhusu crypto ni kupitia mitandao ya kijamii. TikTok, kwa mfano, imekuwa jukwaa maarufu ambapo watu wanashiriki vidokezo na mbinu za uwekezaji. Hii ni tofauti na wakati wa zamani ambapo watu walitegemea vyombo vya habari kama magazeti au televisheni kujifunza kuhusu masoko. “Tunaweza kupata taarifa haraka na kwa urahisi kupitia mitandao ya kijamii, lakini ni muhimu kuwa na akili wazi na kuthibitisha ukweli wa habari hizo,” anasema Sarah.
Kufuatia hapo, ni muhimu kutambua kuwa kuna fursa nyingi katika dunia ya cryptocurrency. Wataalamu hawa wa Gen Z wanaamini kuwa siyo tu kuhusu uwekezaji; bali pia kuna nafasi ya ubunifu katika teknolojia hii. Wameanzisha miradi mbalimbali ambayo inategemea blockchain, ikiwa ni pamoja na miradi ya sanaa ya kidijitali (NFTs) ambayo inavutia sana vijana. “Tunaweza kuunda sanaa, muziki, na hata mchezo kupitia teknolojia hii,” anaeleza Jordan. Ili kuwa na ufanisi katika eneo hili, ni muhimu kwa vijana kuwa na mtazamo wa muda mrefu.
“Wengi wanapenda kuona matokeo mara moja, lakini soko la cryptocurrency linahitaji uvumilivu,” anasema Tasha. “Ni sawa kufanya makosa, lakini unapoangalia matokeo kwa muda mrefu, unaweza kuona maendeleo.” Hii ni fursa ya kujifunza kutokana na makosa na kuboresha mbinu za uwekezaji. Katika harakati zao, wataalamu hawa wa Gen Z pia wanasisitiza hitaji la kutenda kwa busara. Wanaonya dhidi ya uwekezaji kwa kutojua na kuiga wengine bila kufanya utafiti wa kutosha.
“Jaribu kuelewa sababu za kuwekeza katika mali fulani,” anasema Sarah. “Kila mtu ana malengo tofauti, na ni muhimu kuzingatia yale unayotaka kuyapata.” Hii inaonyesha kwamba kujifunza ni sehemu ya mchakato wa uwekezaji, na kila mtu anapaswa kuwa na sera yake mwenyewe. Kwa kumalizia, vijana wa kizazi kipya wanayo nafasi kubwa katika kubadilisha mtazamo wa jamii kuhusu fedha za kidijitali. Kwa kupitia elimu, kushiriki maarifa, na ubunifu, wanaweza kusaidia kuleta mwanga katika ulimwengu wa crypto.
Wataalamu hawa wanatoa mwito kwa vijana wote ambao wanataka kujiingiza katika eneo hili kufanya utafiti, kuelewa hatari, na kuwa na mtazamo wa muda mrefu. Hivyo, ikiwa unataka kujiingiza katika ulimwengu huu wa kifedha wa kidijitali, ni vyema kufuata ushauri wa wataalamu hawa wa Gen Z na uwe tayari kujifunza na kukua.
