Kipimo cha Ufisadi Duniani 2013: Je, Uwazi wa Kiraia Unahitajika? Mwaka 2013 ulishuhudia uzinduzi wa ripoti iliyokuwa na maana kubwa kuhusu ufisadi duniani, ikijulikana kama Kipimo cha Ufisadi Duniani (Global Corruption Barometer). Huu ulikuwa uchunguzi wa aina yake ambao ulihusisha watu zaidi ya 114,000 kutoka nchi 107, na ulitaka kutoa mwangaza juu ya hali halisi ya ufisadi, jinsi unavyoathiri jamii na mifumo ya kisiasa katika kila nchi. Ripoti hiyo ilifanya utafiti kati ya Septemba 2012 na Machi 2013, ikiangazia uzoefu wa moja kwa moja wa watu na ufisadi. Utafiti huu sio tu ulikuwa na lengo la kuelewa kiwango cha ufisadi, bali pia kuangalia mawazo ya umma kuhusu taasisi kuu zinazohusishwa na ufisadi. Miongoni mwa maswali mengineyo, ilisaili jinsi watu wanavyoweza kuchangia katika kupambana na ufisadi na kuboresha uwazi wa kisiasa.
Wakati wa uzinduzi wa ripoti, Transparency International ilieleza kuwa ripoti hiyo ni kubwa zaidi katika historia ya kujumuisha maoni ya umma kuhusu ufisadi. Ikiwa na zaidi ya wahusika kutoka tamaduni na mazingira tofauti, ripoti hiyo inatoa picha halisi ya taswira ya ufisadi duniani. Kielelezo cha ufisadi kimekuwa kikijadiliwa sana katika siasa za kimataifa. Na kwa sababu ya majanga mengi yanayotokana na ufisadi, kama vile umaskini, mgawanyiko wa kijamii, na ukosefu wa haki, harakati za kutokomeza ufisadi zimekuwa za muhimu zaidi. Ripoti hii ilijaribu kuangazia jinsi watu wanavyokabiliana na ufisadi, ikiwa ni pamoja na matukio ya kupewa rushwa.
Kwa mfano, katika nchi nyingi, watu walieleza kwamba wanalazimika kutoa hongo ili kupata huduma za msingi kama vile afya, elimu, au huduma za umma. Mwaka 2013, matokeo ya utafiti yalionyesha kuwa ufisadi sio tatizo linalowakabili watu pekee, bali ni changamoto inayoikabili dunia nzima. Ingawa kuna tofauti kubwa kati ya nchi, hali ya ufisadi inaonesha kwamba watu wanataka kubadili hali hiyo. Wengi walijitokeza kusema kuwa wako tayari kuchukua hatua dhidi ya ufisadi, ikiwa ni pamoja na kutoa taarifa kwa vyombo vya sheria au kushiriki katika kampeni za kupunguza ufisadi zinazofanywa na mashirika yasiyo ya kiserikali. Hata hivyo, ripoti hiyo ilionyesha kuwa hatua hizo zinaweza kuwa ngumu kutokana na ukosefu wa ulinzi wa wahariri au wapiganaji wa haki.
Katika maeneo mengi, pamoja na kuwa na sheria za kupambana na ufisadi, watu bado wanaogopa kuripoti matukio ya ufisadi kwa sababu ya kutoweza kuaminika kwa mfumo wa kisheria au hofu ya madhara watakayokutana nayo. Matokeo haya yaliibua maswali mengi kuhusu ufanisi wa mifumo ya kisheria na kisiasa katika kupambana na ufisadi. Ni wazi kwamba ili kuweza kukabili changamoto hii, kuna haja ya kurekebisha na kufanya mabadiliko makubwa katika mifumo yetu. Pamoja na sheria mpya, kuna hitaji kubwa la kufundisha na kuhamasisha raia kuhusu haki zao, na jinsi wanavyoweza kushiriki katika mchakato wa ukusanyaji wa taarifa na ufuatiliaji wa ufisadi. Ripoti ya Kipimo cha Ufisadi Duniani ya 2013 pia ilijumuisha hitimisho kwamba kuna uhusiano kati ya ufisadi na umaskini.
Inavyoonekana, nchi zenye kiwango cha juu cha ufisadi mara nyingi huathiriwa na umaskini wa kiuchumi na kijamii. Hii ni kwa sababu rasilimali nyingi zinazoelekezwa kwenye maendeleo ya jamii zinapotea kutokana na ufisadi, na kuacha wakaazi wengi bila huduma muhimu. Kuna mwelekeo wa kufikiri kwamba kupambana na ufisadi kunaweza kusaidia kupunguza umaskini, na hivyo kuboresha maisha ya watu wengi. Vilevile, ripoti hiyo iligusia waziwazi umuhimu wa kushirikiana katika ngazi za kimataifa ili kukabiliana na ufisadi. Katika dunia ambapo utandawazi unazidi kukua, hatua za kidiplomasia zinahitajika ili kuweka misingi ya pamoja ya kushughulikia ufisadi.
Ushirikiano kati ya nchi, pamoja na mashirika yasiyo ya kiserikali, una uwezo wa kuleta mabadiliko makubwa, na kutoa mwanga wa matumaini kwa wale wanaokutana na changamoto ya ufisadi. Nchi nyingi zimeonekana kufanikiwa kuratibu shughuli za kupambana na ufisadi. Kwa mfano, baadhi ya nchi zimeanzisha sheria kali dhidi ya ufisadi, na kuanzisha mifumo ya uwazi katika utumizi wa fedha za umma. Hata hivyo, juhudi hizi hazitoshi kabisa ikiwa haziungwa mkono na raia. Watu wanapaswa kuwa na uelewa wa kina kuhusu ufisadi na athari zake ili waweze kuchukua hatua zinazofaa.
Uhamasishaji wa umma kuhusu suala hili unapaswa kuwa kipaumbele cha kwanza katika mipango ya kupambana na ufisadi. Katika muktadha huu, Kipimo cha Ufisadi Duniani 2013 siyo tu ripoti, bali ni mwito wa haraka kwa wawajibikaji wote. Inaonyesha kwamba wakati umefika kwa kila mmoja wetu kuangalia kama kuna michango tunayoweza kutoa katika kufanya jamii zetu kuwa huru kutokana na ufisadi. Katika dunia ambako ufisadi umejijenga, hatua za pamoja zinawezekana na zinaweza kuleta mabadiliko ya kweli. Kwa kumalizia, Kipimo cha Ufisadi Duniani 2013 linaonyesha kuwa jamii zetu zinahitaji uwazi zaidi, uaminifu, na ushirikiano wa pamoja ili kupambana na ufisadi.
Ni lazima sote tushirikiane katika kupambana na kasoro hii ili kulinda haki za raia na kukuza maendeleo endelevu. Katika ulimwengu wa sasa unaokabiliwa na changamoto nyingi, ni lazima tuwe na dhamira ya pamoja ya kubadilisha hali na kufadhili mabadiliko chanya kwa kizazi kijacho.
