Katika ulimwengu wa biashara na fedha, ni kawaida kukutana na changamoto zinazoathiri kampuni zinazotafuta kuingia katika soko la umma. Mojawapo ya kampuni hizo ni PhonePe, kampuni maarufu inayofadhiliwa na Walmart, ambayo hivi karibuni ilizungumzia matatizo yanayohusiana na uwezo wake wa kuingia katika soko. Katika mazungumzo yake, mtendaji mkuu wa PhonePe, Sameer Nigam, alionyesha hofu kuhusu "market cap overhang," au kwenye Kiswahili, mzigo wa thamani ya soko, ambayo inamaanisha kuwa hawawezi kuingia kwenye soko bila kusafisha hali yao ya sasa ya fedha na sehemu ya soko. Kwanza kabisa, ni muhimu kuelewa nini hasa "market cap overhang" inamaanisha. Ni hali ambapo kampuni ina thamani ya soko iliyowekwa na mipango mbalimbali ya sera au sheria ambazo zinaweza kuathiri uwezo wake wa kuchochea ukuaji na mvuto wa wawekezaji.
Katika kesi ya PhonePe, kampuni hiyo inakabiliwa na mipango ya Sera ya Kitaifa ya Malipo ya India (NPCI) iliyoanzishwa mnamo Novemba 2020, ambayo inalenga kuweka mipaka ya asilimia 30 ya thamani ya soko kwa watoa huduma wa programu za malipo wa tatu. Hii ina maana kwamba, hata kama kampuni inafanya vizuri, hawezi kuvuka mipaka hiyo bila kuathiri kampuni nyingine zinazoshindana. Mpango huu wa NPCI ulipangwa kukamilika ifikapo Desemba 31, 2022, lakini umeshahirishwa hadi Desemba 2024. Hii inaashiria kuwa PhonePe itabidi kusubiri hadi mwishoni mwa mwaka 2024 ili kujua hatma yake ya kuingia kwenye soko la hisa. Katika hotuba yake, Nigam alisisitiza kwamba kuingia kwenye soko la umma si jambo rahisi na kwamba "mzigo wa thamani ya soko ni tatizo kwa sisi.
" Moja ya sababu ambazo PhonePe inashikilia mtazamo huu ni mwenendo wa hisa katika soko la fedha la India, ambapo kuna ongezeko la ushawishi wa makampuni makubwa. Kwa hiyo, kampuni inahitaji kutathmini kwa makini uwezo wake wa kukabiliana na ushindani na kufanya uwekezaji ambao utaimarisha msingi wake wa kifedha. Kwa mujibu wa ripoti, PhonePe ilifanikiwa kuelekeza wengi katika soko la biashara za kidijitali, na hivi karibuni ilitangaza kuwa imeweza kuelekea kwenye faida kabla ya gharama za ESOP (mpango wa hisa kwa wafanyakazi). Kwa mwaka wa fedha 2024, kampuni ilipata faida iliyorekebishwa ya Rs 197 crore, ukilinganisha na hasara ya Rs 738 crore kwa mwaka ulioisha wa fedha 2023. Huu ni maendeleo makubwa kwa kampuni ambayo awali ilikuwa ikitafuta njia za kurekebisha hali yake ya kifedha.
Aidha, Nigam alielezea mipango ya kampuni yake kuingia katika soko la Ulaya katika kipindi cha miaka mitano ijayo. Hii inadhihirisha dhamira ya kampuni ya kupanua wigo wake na kuingilia masoko mapya, ingawa changamoto kama hizo zinaweza kuathiri uwezo wao wa kufaulu. Wakati mwingine, kampuni zinaweza kujikuta zikikabiliwa na matokeo mabaya kutokana na maamuzi ya kimkakati ambayo hayawezi kutabiri. Kuimarisha msingi wa kifedha ndio jambo muhimu zaidi kwa PhonePe. Nigam alisema kuwa kampuni anayo mipango mingi ya kuendeleza biashara yake na kuleta bidhaa mpya sokoni.
"Tuna uwezo mkubwa wa kukua katika biashara zetu za sasa na tunaona matokeo chanya katika utoaji wa huduma zetu," alisema. Lakini wageni wa soko wanapaswa kuwa na wasiwasi kuhusu hali hii. Wakati kampuni inafanya mipango mazuri, masoko yamekuwa yakiangalia kwa makini mabadiliko ya sera na jinsi yanavyoweza kuathiri gharama na faida. "Siwezi kwenda hadharani kwa namba za leo na sehemu ya soko hadi niweze kusema kwa uwazi kuwa nunua hisa zangu. Kampuni hii ina uwezo wa kukua kutoka hapa," alisisitiza Nigam.
Kwa upande mwingine, ni wazi kuwa kampuni nyingi zinatarajia kuandaa mikakati adimu ambayo itasaidia katika upanuzi wa soko. Kama ilivyokuwa kwa kampuni mbalimbali zinazotafuta kuingia sokoni, kujiandaa kwa changamoto kama hizo kunaweza kuwa kigezo cha mafanikio au kushindwa. Ingawa PhonePe inavutiwa na kuingia nchini Ulaya, mahitaji ya kutathmini hali yake ya fedha ni ya msingi ili kuweza kuvutia wawekezaji wapya. Kwa mujibu wa mchakato wa kuingia sokoni, kampuni inapaswa kufanya tafiti nyingi ili kuweza kuelewa vizuri mazingira ya soko na mwelekeo wa ukuaji. PhonePe, ambayo ni maarufu sana nchini India, inahitaji kuangalia jinsi ya kuzidi kuboresha huduma zake ili kuweza kuvutia masoko mashauri kama vile Ulaya.
Watu wanaamini kuwa, kama kampuni itaweza kutekeleza mipango yake kwa mafanikio, inaweza kuwa mshindani makini katika soko la kimataifa. Mbali na changamoto hizo, PhonePe inafanya kazi nzuri katika kujenga uhusiano imara na watumiaji wake, na kazi hiyo inahitaji kuendelezwa zaidi ili kuhakikisha kuwa wanawakatika biashara ya teknolojia ya fedha kwa muda mrefu. Kuwa na makampuni yanayojiendesha vizuri kama PhonePe kunaweza kusaidia kukuza mambo mengi katika sekta ya fedha na teknolojia nchini India na zaidi. Kwa hiyo, licha ya changamoto za sasa, PhonePe inaonekana kuwa na uwezo wa kujifunza kutokana na makosa yake ya zamani na kujiandaa kwa siku za usoni katika soko la fedha. Wakati mchakato huu unaendelea, itakuwa vema kwa wawekezaji kufuatilia kwa karibu maendeleo ya kampuni hiyo, kwani hatua zake zijazo zinaweza kuwa na athari kubwa katika soko la hisa na sekta ya teknolojia ya fedha kwa ujumla.
Mategemeo ni kwamba kampuni itafanya maamuzi sahihi ambayo yataweza kuiboresha hali yake ya kifedha na kumaliza "market cap overhang" ili kufungua milango ya uwekezaji mpya.
