Katika kipindi cha miaka ya hivi karibuni, ulimwengu wa fedha umeshuhudia mabadiliko makubwa, hususan katika biashara ya fedha za sarafu (cryptocurrencies). Hali hii imesababisha nchi nyingi kufanya maamuzi magumu kuhusu udhibiti wa sarafu hizi. Mojawapo ya nchi hizo ni China, ambayo ilifanya marufuku kali dhidi ya biashara ya sarafu za kidijitali mnamo mwaka 2021. Hata hivyo, licha ya marufuku hizi, ripoti mpya zinaonyesha kuwa biashara ya sarafu za kidijitali imeongezeka kwa kiasi kikubwa nchini humo, ikifikia thamani ya dola bilioni 75 katika soko la giza (underground market). China ni moja ya masoko makubwa ya sarafu za kidijitali duniani, lakini hatua zake za kudhibiti biashara hiyo zilidondosha matarajio ya wawekezaji wengi.
Serikali ya China ilianza kupiga marufuku shughuli zote zinazohusiana na sarafu za kidijitali, pamoja na madangtari wa sarafu na shughuli za ikiwemo uchimbaji (mining). Hii ilikuwa ni katika juhudi za kupunguza hatari za kifedha na kudhibiti mtiririko wa fedha zisizo rasmi. Licha ya marufuku hizo, ripoti za hivi karibuni zinasema kwamba biashara ya sarafu za kidijitali imehamia kwenye soko la giza. Wafanyabiashara wa sarafu za kidijitali wameanza kutumia mbinu mbalimbali za kujificha, kama vile matumizi ya mitandao ya siri na huduma za VPN, ili kufanikisha shughuli zao. Katika hali hii, asilimia kubwa ya biashara ya sarafu nchini China sasa inafanyika bila ya ufuatiliaji wa serikali, na ndio maana thamani ya biashara hii imefikia $75 bilioni.
Kwa upande mmoja, hawa wafanya biashara wameweza kujiingiza kwenye soko huku wakikwepa sheria za serikali. Kwa upande mwingine, hili linaweza kuwaweka katika hatari kubwa kutokana na ukosefu wa ulinzi wa kisheria. Watu wengi wanapojihusisha na biashara ya sarafu za kidijitali katika mazingira kama haya, wanakabiliwa na hatari ya kupoteza fedha zao kwa urahisi zaidi, kutokana na hofu na matatizo ya usalama. Katika hali ya kawaida, biashara ya sarafu za kidijitali inaweza kutoa fursa kubwa za uwekezaji. Hata hivyo, biashara katika soko la giza inakuja na changamoto nyingi.
Wafanyabiashara hawana uwezo wa kupata taarifa sahihi, na mara nyingi wanajiingiza kwenye mikataba isiyo na manuari yenyewe. Hii inafanya biashara kuwa hatari zaidi kuliko ilivyokuwa zamani, na kuwafanya watu wengi kufikiria mara mbili kabla ya kuwekeza. Aidha, kuongezeka kwa biashara ya sarafu katika soko la giza kunaweza kuwa na athari kubwa kwa uchumi wa China. Serikali inakosa mapato yanayotokana na kodi kutoka kwenye shughuli hizi, na hii inaweza kuathiri mipango yake ya maendeleo. Wakati China inajaribu kukuza ubunifu wa ndani na kuvutia uwekezaji wa kigeni, soko la giza linatoa fursa kwa wafanya biashara wa nje kujiingiza bila ya wasiwasi wa udhibiti.
Kwa mujibu wa wataalamu wa masuala ya kifedha, kuzidisha udhibiti wa serikali huenda kuchangia zaidi katika kuimarika kwa soko la giza. Wakati serikali inajaribu kukandamiza matumizi ya sarafu za kidijitali, wafanya biashara wataendelea kutafuta njia za kujiingiza kwenye soko. Hali hii inaweza kupelekea mazingira yafanyike yasiyo na usalama na kuimarisha thamsia ya biashara inayofanywa kwa siri. Kwa upande wa dunia nzima, biashara ya sarafu za kidijitali inaendelea kukua kwa kasi. Nchi nyingine nyingi zinajaribu kuandaa sheria na kanuni zinazoweza kusaidia katika kudhibiti mchakato wa biashara hii.
Kwa mfano, nchi kama Marekani zimeanzisha hatua za kuweza kuhimiza uwazi katika shughuli za kifedha zinazohusiana na sarafu za kidijitali. Hali hii inaweza kuwa ukatili kwa nchi kama China, ambapo udhibiti ni mkali zaidi. Wakati wa mchakato huu wa kudhibiti, Changamoto kubwa ni jinsi ya kuweza kubalanced udhibiti na uvumbuzi. Wakuu wa sera wanakabiliwa na jukumu gumu la kuhakikisha kuwa wanapata njia bora za kudhibiti biashara ya sarafu bila kukatisha tamaa ubunifu. Wafanyabiashara wanahitaji kujihusisha na mchakato wa kukabiliana na changamoto hizo, ili kuweza kutoa maoni na mawazo yao kwa wahusika wote wa serikali.
Kwa upande wa jamii, ni muhimu kwa watu kuelewa hatari zinazohusika na biashara ya sarafu, hasa katika mazingira yasiyo rasmi. Ingawa kuna fursa nyingi za kupata faida, kuna pia hatari kubwa za kupoteza kila kitu. Hivyo, watu wanahitaji kuwa waangalifu na wazingatie usalama wa fedha zao wanapojihusisha na shughuli hizi. Katika hitimisho, biashara ya sarafu za kidijitali nchini China inaendelea kukua licha ya marufuku, na sasa imefikia thamani ya dola bilioni 75. Ingawa hali hii ina maana ya biashara isiyo rasmi, pia inabainisha changamoto nyingi ambazo nchi inakabiliwa nazo katika kudhibiti shughuli hizi.
Serikali inachukua hatua za kudhibiti, lakini wafanya biashara wanatafuta njia za kuelekea kwenye soko la giza. Hii ni nafasi ya kuzingatia uhusiano kati ya udhibiti, uvumbuzi, na hatari zinazohusiana na biashara ya sarafu za kidijitali.
