Katika kipindi cha miaka kadhaa iliyopita, mitandao ya kijamii imekuwa na ushawishi mkubwa katika jinsi watu wanavyoweza kujifunza, kuwasiliana, na hata kufanya biashara. Hasa Twitter, ambayo imekuwa jukwaa muhimu kwa wajasiriamali na wenye ushawishi ambao wanatumia nguvu zao kufikisha ujumbe katika jamii pana. Hata hivyo, kuna wakati ushawishi huu unaweza kutumika vibaya, na hivi karibuni tukio moja lililojaa utata limeibuka, likihusisha washukiwa nane maarufu wa Twitter waliohamasisha mkakati wa ulaghai wa "pump-and-dump" unaodaiwa kufikia thamani ya dola bilioni moja. Katika kisa hiki, washukiwa hao wanadaiwa kuhusika katika kupanga na kutekeleza mpango wa ulaghai ambao ulikuwa wa kutisha na ulilenga kuwafaidisha kwa njia haramu. Mpango wa "pump-and-dump" unajumuisha kuinua bei ya hisa za kampuni fulani kupitia matangazo ya uwongo au yasiyo sahihi, kisha kuuza hisa hizo kwa bei ya juu kabla ya kuanguka kwa thamani yake, hivyo kuacha wawekezaji wengine wakipata hasara kubwa.
Katika hali hii, washukiwa walitumia taasisi zao za kijamii ili kuwashawishi wawekezaji wa kienyeji na wa kimataifa kuwekeza katika hisa mbalimbali za kampuni. Kwa mujibu wa taarifa kutoka kwa mamlaka husika, washukiwa walitengeneza jumla ya zaidi ya dola milioni 100 kwa njia ya ulaghai hii. Hii ni fedha nyingi na inadhihirisha jinsi ambavyo baadhi ya watu wanaweza kuwa tayari kujiingiza katika vitendo vya uhalifu ili kupata faida binafsi. Kamati ya Securi za Marekani (SEC) ilianza uchunguzi wa kina kuhusu shughuli hizi baada ya malalamiko kadhaa kutoka kwa wawekezaji ambao walikumbana na hasara kubwa kutokana na mpango huu. Wakati washukiwa wanakabiliwa na mashtaka mengi, ni muhimu kutambua jinsi mitandao ya kijamii inavyoweza kuwa na athari kubwa katika masoko ya kifedha.
Katika enzi hizi za teknolojia na mabadiliko ya kidigitali, mtu mmoja unaweza kuwa na uwezo wa kufikia mamia ya maelfu ya watu kwa kubonyeza kitufe. Hii inamaanisha kuwa ushawishi wa mtu mmoja unaweza kuleta mabadiliko makubwa kwenye bei za hisa, na sio tu kwenye muktadha wa kampuni fulani bali pia kwenye uchumi wa taifa kwa ujumla. Jambo hili limedhihirika wazi katika matukio mengine ya hivi karibuni ambapo mitandao ya kijamii ilitumiwa kuhamasisha mauzo ya hisa na kuwavutia wawekezaji kuwekeza bila kufikiria kwa makini. Katika wakati wa COVID-19, kwa mfano, kulikuwa na ongezeko kubwa la watu waliojiunga na masoko ya hisa, wengi wao wakitumia mitandao ya kijamii kama Twitter na Reddit kama vyanzo vya taarifa. Ingawa jukwaa hili linaweza kuwa na manufaa, pia kuna hatari kubwa ikiwa watu hawatakuwa waangalifu.
Suala la udanganyifu katika masoko ya kifedha sio jipya. Katika miaka ya nyuma, kumekuwa na visa vingi vinavyohusiana na udanganyifu wa hisa, lakini kwa sasa, mabadiliko ya teknolojia yamepunguza mipaka ya wakati na nafasi. Ni vema kukumbuka kuwa katika nyakati hizi za haraka za teknolojia, ni rahisi zaidi kwa wahalifu kuanzisha mipango ya sheria za kisheria. Mamlaka zinapojitahidi kudhibiti hali hii, bado kuna changamoto nyingi za kukabiliana na akili za wahalifu hawa. Washukiwa walioshirikiana katika mpango wa "pump-and-dump" kwa kutumia Twitter walikuwa na faida kubwa ya kuweza kufikia watu wengi kwa wakati mmoja.
Kila mmoja wao alijenga jamii ya wafuasi ambao walikuwa tayari kuamini kile walichokuwa wakisema. Kwa kutumia uhodari wao wa mitandao ya kijamii, walimvutia mamilioni ya watu kujihusisha na shughuli za uwekezaji ambazo zilionekana kuwa na faida, lakini kwa bahati mbaya, zikawa ni njia ya kuwakyima watu haki zao za msingi za kifedha. Kwa kuzingatia ukweli huu, ni muhimu kwa wawekezaji kuwa waangalifu na kujiweka katika mwelekeo sahihi wakati wa kuwekeza kwenye hisa. Kushiriki katika majadiliano ya mitandaoni ni jambo la kawaida, lakini ni muhimu kufanya utafiti wa kina kabla ya kuwekeza. Watu wengi wanaposhawishika na matangazo ya kuvutia, wanaweza kuishia kuwekeza pesa zao katika nafasi zisizo salama.
Kando na kutathmini athari za washukiwa hawa katika masoko, pia inatufundisha kuhusu umuhimu wa kuwapo na sheria kali za udhibiti katika sekta ya fedha. Mamlaka za kifedha zinapaswa kuendelea kuboresha sheria na kanuni zinazodhibiti masoko, hasa wakati huu wa mabadiliko ya teknolojia ambapo udanganyifu unaweza kuonekana kwa urahisi zaidi na haraka zaidi. Shughuli kama hizi hazipaswi kusamehewa. Washukiwa wanapaswa kuwajibishwa ili kutuma ujumbe kwa wengine wenye mawazo kama yao kuwa uhalifu wa kifedha haupaswi kuvumiliwa. Hii itawezesha kujenga mazingira salama zaidi ya kiuchumi kwa wawekezaji wote, na kuwapa watu ujasiri na uhakika wanapofanya maamuzi kuhusu mali zao.
