Mwaka wa 1929 ulianza kama mwaka wa matarajio makubwa kwa uchumi wa Marekani. Hata hivyo, ukawa mwaka ambao utabaki katika historia kama mmoja wa miaka mibaya zaidi katika soko la hisa. Kwanzi ya mwaka huu, soko la hisa lililokuwa likishamiri liliporomoka ghafla, na kuleta mshtuko wa kifedha ambao haujawahi kushuhudiwa kabla. Kwa watu wengi, ilikuwa ni mwaka ambao walipoteza sana mali zao, na tayari ilikuwa ni wazi kuwa nchi ilikuwa inakabiliwa na moja ya kipindi kigumu zaidi cha uchumi katika historia. Wakati huu, watu wengi walifikiria kuwa uwekezaji katika soko la hisa ulikuwa jibu sahihi kwa maendeleo yao ya kifedha.
Walijaa matumaini na walikuwa tayari kuchukua hatari ili kufikia mafanikio makubwa. Kwa bahati mbaya, uhalisia wa soko ulionyesha uso wake mbaya zaidi. Katikati ya mwaka, alama za soko zilianza kuanguka, na ifikapo mwisho wa mwaka, soko lilikuwa limepoteza thamani yake kwa kiasi kikubwa. Watu wengi walikuwa na hofu na walikimbia kutoka soko, lakini ilikuwa tayari imechelewa kwao. Mwaka wa 2000 ulikuwa mwaka mwingine wa huzuni katika historia ya soko la hisa, kwani soko la teknolojia lilipata mwangaza wa ajabu na kisha kukumbwa na kishindo kikali.
Ndani ya muda mfupi, hisa za kampuni za teknolojia zilipanda thamani kwa kiwango kisichoweza kufikirika, ukurasa wa soko wa Nasdaq ulifikia kilele chake, na watu wengi walifikiria kuwa walikuwa wamegundua njia ya haraka ya kupata utajiri. Walakini, miongoni mwa watu hawa ilikuwa kuna wachache walioweza kuona mawingu yaliyokuwa yakikusanya. Katika mwaka wa 2001, soko la hisa lilianza kuonyesha dalili za mwanguko. Kampuni nyingi zinazohusika na teknolojia zilianguka, na watu wengi waligundua kuwa walikuwa wamewekeza katika makampuni yasiyo na msingi imara. Kuporomoka kwa hisa hizo kulisababisha mfumuko wa pamoja wa hofu na kukosa mwelekeo, na kuishia katika kipindi cha miezi kadhaa ya matatizo kwa wawekezaji.
Ukuaji wa uchumi wa Marekani ulionekana kuwa polepole sana, na kupelekea kizunguzungu katika masoko ya hisa. Wakati hali ilipokuwa ikiendelea kuwa mbaya, watu walikosa matumaini na walijaribu kutafuta njia mbadala za uwekezaji. Ni wazi kuwa mwaka wa 2001 ulikuwa mwaka wa kukumbukwa, lakini haikusimamishwa hapo; mfululizo wa matukio makubwa ulishuhudiwa mwaka wa 2008. Mwaka wa 2008 ulikuwa mwaka wa kifungo kwa uchumi wa ulimwengu. Mzozo wa kifedha ulianza mwaka wa 2007 kutokana na kuanguka kwa soko la mali, na hatimaye ulivyojikita katika soko la hisa.
Hali ilipokuwa ikiendelea kuwa mbaya, mabenki mengi yakakumbwa na matatizo makubwa, na kushindwa kwa watoa huduma wa kifedha, ambao walikuwa muhimu katika kudumisha utulivu wa soko. Kuporomoka kwa viwango vya hisa kulileta hofu kwa wawekezaji. Watu waliona thamani ya mali zao ikiporomoka japo ghafla, na kuzuia matakwa yao ya kifedha. Mwaka wa 2008, soko la hisa lilipata hasara ya zaidi ya asilimia 37, na watu wengi walipoteza nafasi zao za kifedha na matumaini waliokuwa nayo awali. Katika kipindi hiki, hata walio na mtazamo chanya walijikuta wakiwa na mashaka kuhusu uwekezaji wao.
Kuzama kwa soko la hisa hakukuwa na sura tu ya kibinafsi; ilikuwa ni changamoto kwa uchumi wa kimataifa. Serikali zililazimika kuchukua hatua madhubuti ili kujaribu kuudhibiti uchumi, kama vile kutoa fedha za kusaidia sekta za kifedha na kuanzisha miradi ya maendeleo ili kuanzisha tena matumaini ndani ya soko. Wakati wengine walishindwa na kukata tamaa, wengine walijifunza masomo muhimu kuhusu hatari na faida za uwekezaji. Mwaka wa 2020 pia ulipata heshima yake katika orodha ya miaka mibaya katika historia ya masoko ya hisa. Hali ya COVID-19 ilileta mabadiliko makubwa katika maisha ya kila siku, ikiwemo masoko ya hisa.
Kwanza, kukosekana kwa uhakika kuliathiri mtazamo wa wawekezaji, na soko lilizama kwa kasi kunakosababishwa na hofu ya kuanguka kwa uchumi. Katika majira ya mwanzoni mwa mwaka wa 2020, soko la hisa lilipata kushuka kwa kiwango kisicho cha kawaida. Wasimamizi wa soko walijitahidi kuzuia kuzama zaidi kwa soko. Walijaribu kuhamasisha uwekezaji na kuimarisha uchumi kwa kuongeza kiwango cha fedha, lakini hali bado ilikuwa ngumu. Bado, katika nyakati za giza, wapo ambao walijifunza kuwa uwekezaji wa muda mrefu unaweza kuzaa matunda mema.
Hii ni mifano michache tu ya miaka ambayo soko la hisa limekabiliwa na majaribu makubwa. Lakini cha msingi ni kwamba, wakati wa kupanda au kushuka kwa soko la hisa, kujifunza kutokana na historia kunaweza kuwa muhimu. Wawekezaji wanapaswa kuelewa umuhimu wa kufanya utafiti tayari na kudumisha mtazamo wa muda mrefu ili kukabili mabadiliko yoyote ya soko. Kwa kweli, soko la hisa ni kama baharini. Wakati wa mawimbi makali, kuna hatari nyingi, lakini pia kuna nafasi za ukuaji.
