Boeing itakiri hatia katika tuhuma za udanganyifu wa jinai Katika hatua kubwa inayohusiana na mizozo ya muda mrefu katika kampuni ya Boeing, kampuni hiyo imekubali kukiri hatia katika mashtaka ya udanganyifu wa jinai. Hatua hii inakuja baada ya uchunguzi wa kina na shinikizo kutoka kwa familia za manusura wa ajali za ndege. Mkataba huu wa kukiri hatia umeshuhudia Boeing ikikubali kulipa faini ya dola milioni 243.6, ambayo inachukuliwa kuwa adhabu nyepesi na wahasiriwa wa ajali hizo. Kampuni ya Boeing imejipata katika janga kubwa la kashfa baada ya ajali mbili zinazoeleweka kuwa na uhusiano na ndege zake aina ya 737 Max.
Katika mwaka wa 2018, ndege ya Lion Air ilipata ajali na kuangukia baharini, ikiua watu 189 waliokuwemo ndani. Ajali nyingine ilitokea mwaka wa 2019, ndege ya Ethiopian Airlines ilipoanguka, na kuua watu 157. Ajali hizi mbili zilisababisha ndege ya 737 Max kutangazwa kuwa hatari na kusababisha uamuzi wa kuizuwia kuendelea kufanya kazi kwa zaidi ya mwaka mmoja. Kukiri kwa Boeing kunaonyesha kutokuwepo kwa dhamira ya kuondoa majanga yote ya usalama yaliyotokana na tuhuma za kampuni hiyo. Kwa mujibu wa Wizara ya Haki za Kiraia nchini Marekani, Boeing ilikabiliwa na mashtaka ya kudanganya mamlaka ya usimamizi wa ndege, yaani, Mamlaka ya Usafiri wa Anga ya Marekani (FAA).
Kiwango cha udanganyifu kilihusisha mfumo wa kudhibiti ndege wa MCAS, ambao ulikuwa na makosa makubwa yaliyosababisha ajali hizo. Mkataba unaotolewa kwa Boeing ni wa kushangaza kwa sababu unahitaji kampuni hiyo kuchukua hatua fulani za kuboresha usalama wake, huku pia ikiwekwa chini ya usimamizi wa mtu wa tatu kwa kipindi cha miaka mitatu. Hata hivyo, familia za wahanga wa ajali hizo zimetoa malalamiko makali kuhusu adhabu inayotolewa na Serikali ya Marekani. Wanadai kuwa kampuni hiyo inafanya mazungumzo ya "mkataba wa ukaribu" ili kuepuka adhabu kamili na wajibu wa moja kwa moja kwa ajali hizo. Mmoja wa wawakilishi wa familia za wahanga, Paul Cassell, alisema, "Huu ni mkataba wa ukaribu ambao hauzingatii ukweli kwamba watu 346 walikufa kutokana na njama na uzembe wa Boeing.
" Pia alisisitiza kuwa sio sahihi kwa Boeing kupata mkataba wa kukiri hatia bila kuwa na majukumu mazito yanayofanana na uzito wa uhalifu uliotendwa na kampuni hiyo. Katika barua moja waliyoandika kwa Serikali mwezi Juni, wanasheria wa familia hizo walitaka Boeing kufunguliwa mashtaka yenye dhamira sawa na kutolewa adhabu kubwa ya kifungo. Kulingana na maelezo yao, walihisi wazi kuwa kuna ushahidi wa kutosha kuweza kumfungulia mashtaka CEO wa Boeing pamoja na maafisa wengine wakuu. Hata hivyo, mkakati huu umeshindwa kuendelea kutokana na hofu ya idara ya sheria kuhusu uwezo wa kushinda kesi hiyo mahakamani. Wakati huo huo, Boeing inaendelea kukabiliwa na changamoto kubwa kutokana na rekodi yake ya usalama na ubora.
Kuanza mwaka, ajali moja ilihusisha ndege ya Alaska Airlines, ambapo paneli ya mlango iliporomoka mara tu baada ya ndege hiyo kupaa. Ingawa hakuna jeraha lolote lililojitokeza, tukio hilo lilileta shaka zaidi kuhusu kiwango cha usalama wa ndege za Boeing, na kusababisha wito wa ukaguzi zaidi katika kampeni ya kudhibiti masuala ya usalama. Idara ya Haki inasisitiza kuwa mkataba huu hauwezi kutoa kinga kwa mtu yeyote binafsi, na kwamba hii inahusu vitendo vya kampuni ambazo zilifanyika kabla ya ajali hizo za 737 Max. Licha ya hayo, familia za wahanga wa ajali hizo zinasisitiza kuwa ni lazima kuwe na uwajibikaji wa moja kwa moja, na wanahitaji kampuni hiyo kuwa na uwazi katika mchakato wa kisheria. Kile kilichowafanya watu wengi kuhisi kuwa Boeing inapaswa kuhukumiwa kikamilifu ni ukweli kwamba kampuni hiyo ni moja ya wazalishaji wakubwa wa ndege duniani, na pia inahusika katika mkataba wa kijeshi na serikali ya Marekani.
Hili linawezekana kuwa na athari kubwa kwa biashara yake ya mkataba wa serikali kutokana na kile kinachoitwa "mandhari ya kisheria." Katika hali ya kushangaza, Boeing pia imekuwa na historia ya kulipa faini kwa FCC tangu mwaka wa 2015, ikihusishwa na tuhuma za uzembe wa kiwanda. Hali hii inadhihirisha kuwa changamoto za kiusalama zinapaswa kushughulikiwa kwa ukamilifu ili kudhamini usalama wa abiria na wafanyakazi wa ndege. Aidha, Boeing inakabiliwa na ukaguzi wa kitaifa kufuatia ripoti za jinai na kesi za kiraia zinazojitokeza kutokana na tukio la ndege ya Alaska Airlines. Ni muhimu pia kuzingatia kwamba Boeing haikuwa na matatizo haya ya kwanza katika historia yake.
Kampuni hiyo imeshuhudia kipindi chote cha changamoto za kisheria na usalama uliotokana na vitendo vya uzembe. Tugumu la usimamizi wa usalama linaweza kuathiri biashara yake na uwezo wake wa kuendelea kushiriki katika sekta ya anga. Kadhalika, pamoja na wahanga wa ajali za ndege za 737 Max, kundi kubwa la watu na waandishi wa habari wamekuwa wakifuatilia kwa makini jinsi Boeing inavyojibu matatizo ya usalama yanayoikabili. Ni wazi kuwa Boeing inabidi ichukue hatua madhubuti ili kurejesha imani ya umma na kuhakikisha kuwa inatekeleza jukumu lake la kuwapatia abiria huduma za usalama wa hali ya juu. Kwa sasa, mkataba huu wa kukiri hatia wa Boeing unatarajiwa kuwasilishwa mbele ya jaji kwa idhini.
