Katika siku za hivi karibuni, mtandao wa kubadilishana sarafu za kidijitali umepewa tuhuma nzito za kusaidia Russia katika kukwepa vikwazo mbalimbali vilivyowekwa na mataifa ya magharibi kufuatia vitendo vyake vya uvamizi nchini Ukraine. hatua hii imekua chanzo cha mjadala mkali kuhusu athari za teknolojia ya sarafu za kidijitali katika siasa za kimataifa na usalama wa kimataifa. Katika taarifa iliyotolewa na Wizara ya Hazina ya Marekani mnamo tarehe 26 Septemba 2024, washukiwa wakuu ni Sergey Ivanov, mhamasishaji maarufu wa uhalifu wa mtandaoni, pamoja na Cryptex, kampuni ya kubadilishana sarafu ya kidijitali iliyosajiliwa nchini St. Vincent na Grenadines, lakini ikifanya biashara yake kubwa nchini Russia. Taarifa hiyo inaeleza kuwa Ivanov amekuwa akihusika na upangaji wa fedha haramu za sarafu za kidijitali kwa zaidi ya miaka ishirini, akiwasaidia wahalifu wa mtandao na wauzaji wa nafasi za giza.
Wizara ya Hazina ya Marekani imedai kwamba Ivanov amehusika na utakatishaji wa mamilioni ya dola kutoka kwa shughuli haramu zinazohusiana na sarafu za kidijitali, akiwemo Timur Shakhmametov, ambaye anadaiwa kuunda soko la mtandaoni la data za kadi za mkopo zilizoharamishwa, maarufu kama Joker's Stash. Ivanov alihusika katika kupokea na kutafutia soko fedha kutoka soko hilo, kwani Jenna's Stash imewekwa kama moja ya maeneo makubwa yanayouza data za watu binafsi zilizovuliwa kwa njia zisizo za kisheria. Katika kuimarisha juhudi zake za kudhibiti uhalifu wa mtandaoni, Wizara ya Mambo ya Nje ya Marekani pia ilitangaza kuwa inatoa zawadi ya dola milioni 10 kwa mtu yeyote atakayetoa taarifa itakayoweza kupelekea gizazi la watu hawa wawili. Zaidi ya hayo, ofisi ya Mwanasheria wa Marekani katika jimbo la Virginia imefichua mashtaka dhidi yao, ikionyesha kuwa serikali haichelewi kuchukua hatua kali kwa wale waliohusika na uhalifu wa mtandaoni na kusaidia shughuli za Russia. Rais Joe Biden, akitangaza hatua hizi, alisema, "Tunaendelea kuongeza gharama kwa Russia kutokana na vita vyake nchini Ukraine na tunaendelea kuondoa rasilimali zinazohitajika katika sekta ya ulinzi ya Russia.
" Tafsiri hii inadhihirisha nia ya Marekani katika kuzuia ufadhili wa vitendo vya kijeshi vya Russia, hasa katika muktadha wa mvutano unaoshuhudiwa katika eneo hilo. Katika mkutano wa Biden na Rais wa Ukraine, Volodymyr Zelenskyy, hatua za usaidizi zaidi kwa Ukraine zilijadiliwa kwa kina. Marekani inatazamia kutekeleza hatua zitakazoimarisha uwezo wa kijeshi wa Ukraine, huku ikifanya kazi kwa karibu na washirika wake wa kimataifa. Hali hii ya ushirikiano inadhihirisha umuhimu wa umoja wa mataifa katika kukabiliana na vitendo vya uvunjifu wa amani vinavyofanywa na nchi kama Russia. Wizara ya Mambo ya Nje ya Marekani imesisitiza kuwa itaendelea kutumia rasilimali zake zote kubaini na kufichua mitandao hii ya utakatishaji fedha, ikiangazia umuhimu wa kuzuia wahalifu wa mtandaoni na kusaidia juhudi za kimataifa za kudhibiti vitendo vya uhalifu.
Msemaji wa Wizara hiyo, Matthew Miller, alisema, "Tunasisitiza kwamba Russia inapaswa kuchukua hatua thabiti kuzuia wahalifu wa mtandaoni kufanya kazi kwa uhuru katika mamlaka yake." Hatua hizi zinakuja katika wakati ambapo Marekani na washirika wake wanajitahidi kupunguza uwezo wa Russia wa kufanya shughuli za kifedha zinazoingilia masuala ya kisiasa na kiuchumi ya mataifa mengine, kwa njia ya kutumia sarafu za kidijitali. Wengine wamesema kuwa mabadiliko ya haraka katika teknolojia ya kifedha yanaweza kutoa nafuu kwa nchi zinazokabiliwa na vikwazo, na hiyo ni sehemu ya kinaya katika mazingira ya digital. Katika ulimwengu wa sarafu za kidijitali, kuna changamoto nyingi zinazohusiana na udhibiti na uwazi. Hali hii inafanya iwe rahisi kwa wahalifu kujaribu kuvunja vikwazo na kufanya shughuli zisizo za kisheria.
Wataalam wa usalama wa mtandaoni wanasema kuwa ni vigumu kufuatilia mtiririko wa fedha hizo, ikiwa ni pamoja na wapi zinaelekea na jinsi zinavyotumiwa. Katika hali ya kawaida, sarafu za kidijitali kama Bitcoin au Ethereum zinatoa ulinzi wa faragha kwa watumiaji, lakini kwa haki Huu ni msemo wa dhana, kwani kila shughuli inapotokea katika blockchain, inaweza kufuatiliwa kwa urahisi na wadhibiti kwa kutumia teknolojia sahihi. Jambo hilo linatia wasiwasi kwa sababu inaonekana kwamba mitandao ya uhalifu inapata njia kupita kwenye sheria zilizowekwa na nchi nyingi duniani. Huu ni mfano wa kuonyesha jinsi teknolojia inayosonga mbele ili kuboresha maisha yetu pia inatoa nafasi kwa matendo yasiyo ya kisheria kuchukua nafasi. Hivyo, ni muhimu kila nchi iwe na mbinu madhubuti za kudhibiti matumizi ya sarafu hizi za kidijitali.
