Katika kipindi hiki cha uchaguzi wa rais, makundi ya waelimu na wafanyabiashara wenye uwezo mkubwa wa kifedha wanaitaka Makamu wa Rais Kamala Harris kufanya mabadiliko makubwa katika utawala wake ikiwa atashinda katika uchaguzi wa Novemba. Miongoni mwa mambo wanayotaka ni kumaliza utawala wa baadhi ya wakaguzi wa serikali ambao wanawachukia sana, hasa Mwenyekiti wa Tume ya Biashara ya Shirikisho, Lina Khan, na Mwenyekiti wa Tume ya Usalama wa Hisa, Gary Gensler. Lina Khan, ambaye aliteuliwa na Rais Biden mwaka wa 2021, anajulikana kama kiongozi mwenye msimamo mkali katika masuala ya ushindani na biashara. Wakati wakosoaji wanampinga kutokana na hatua zake za kuzuia mkataba wa ununuzi wa kampuni za teknolojia kubwa, wafuasi wake, ikiwa ni pamoja na wabunge wa mrengo wa kushoto kama vile Elizabeth Warren, wanamuona kama mtu mwenye maono mazuri ya kuimarisha ushindani na kulinda wateja. Hata hivyo, wadata wa kifedha na wafanyabiashara wa Wall Street wanapohusiana na Khan, wanaonekana kuwa na hofu kuhusu madhara ya hatua zake kwa uchumi.
Wamesema waziwazi kuwa anazuiya ukuaji wa sekta ya teknolojia na mikataba mingine ya biashara, jambo ambalo linaweza kuathiri vibaya soko la ajira na uwekezaji. Barry Diller, mwenyekiti wa IAC Inc., alipata umaarufu mkubwa baada ya kumuita Khan "mpumbavu," ingawa alijaribu kurekebisha kauli yake baadaye. Reid Hoffman, mmoja wa waanzilishi wa LinkedIn, naye alikosoa Khan kwa kusema kwamba anafanya vita dhidi ya biashara za Marekani. Wakaguzi wanapozungumzia mambo makubwa kama ununuzi wa Microsoft wa kampuni ya michezo ya video ya Activision Blizzard, na pia makubaliano ya mkataba wa $25 bilioni kati ya Kroger Co.
na Albertsons Cos., maoni ya wakaguzi yanaweza kuathiri sana umiliki wa kampuni hizo na hatima yake katika soko. Wafanyabiashara wanapinga hatua hizi wakisema zinakata tamaa na kuharakisha ukosefu wa ajira katika sekta ambazo wanakabiliwa na changamoto. Pamoja na Khan, Gensler pia amekuwa na wakati mgumu katika nafasi yake kama Mwenyekiti wa Tume ya Usalama wa Hisa. Anajulikana kwa kuleta udhibiti mkali kumaliza udanganyifu na kudhibiti masoko ya kifedha, lakini umma wa wawekezaji na wafanyabiashara unamwelekezea kidole cha lawama kwa sababu wanachukizwa na mtindo wake wa kuongea na kujitenga na masuala ya kiuchumi na biashara.
Ingawa Gensler anaweza kuwa na dhamira njema, wakaguzi wanadhani kuwa anazidi kutia hali ya kutokuwa na matumaini katika soko. Mwakilishi wa Harris hajatoa maoni yoyote rasmi kuhusiana na shinikizo hili kutoka kwa wafadhili wa billioni. Hali hii inamfanya Harris kuwa katika hali ngumu; anahitaji kuwaleta pamoja wafadhili wenye nguvu ambao wanataka mwanasheria wa biashara aliyepoleka na vile vile kukidhi matarajio ya wapiga kura wanaotaka kuona udhibiti mzuri wa mashirika makubwa. Kwa upande mwingine, inavyoshuhudiwa, Harris ana historia ya kutetea masuala ya Silicon Valley kama seneta kwa ajili ya California. Hii inamfanya awe na uelewa mzuri wa mjadala wa ushindani, lakini pia anahitaji kutimiza matarajio ya wapiga kura ambao wamechoshwa na tabia ya mabenki na makampuni makubwa.
Kampeni yake inatakiwa kuwa na mwelekeo mzuri wa maendeleo na biashara. Hii inamaanisha kuwa kuna shinikizo kubwa juu yake ili kufanya mabadiliko katika tume hizo mbili ili kutimiza malengo yake ya kisiasa. Wakaguzi wanaweza kuwa na sheria zinazowatanguliza wao kwa sasa, lakini inaweza kuchukuwa muda mrefu kabla ya mabadiliko yoyote kufanyika katika tume hizo, kwani ni vigumu kwa watendaji wa serikali kuondolewa. Kulingana na sheria za shirikisho, wakurugenzi wa FTC wanaweza kuondolewa tu kwa sababu ya ufanisi duni, ukiukaji wa wajibu, au makosa makubwa katika ofisi. Hata hivyo, Harris anaweza kuteua mtu mwingine kuwa mwenyekiti wa FTC kama atafanikiwa katika uchaguzi.
Kwa upande wa Gensler, haswa, wahamasishaji wa mabadiliko wanakabiliwa na hali inayoshindwa kufikia makubaliano. Kwanza, ikumbukwe kuwa wakaguzi hawa walichaguliwa kuleta mabadiliko makubwa katika uendeshaji wa biashara nchini, kwa huo msingi, wanahitaji kuwa na mwangaza ya kile wanachotaka kubadilisha. Walikabiliwa na shinikizo kubwa kutoka kwa wafadhili na wawekezaji, lakini pia kutokana na matarajio yanayokua kutoka kwa wananchi ambao wanataka kuona mageuzi ya kweli yanayohusiana na uwazi na uwajibikaji. Katika hali hii, ni wazi kwamba Harris anahitaji kuongoza kwa busara ili kupata mshikamano mzuri baina ya sekta ya biashara na kile kinachotarajiwa na raia. Hata hivyo, kwamba wafadhili wa bilioni wanabisha na kuelekeza shinikizo kwa makundi mbali mbali kunaweza kuficha ukweli kwamba si rahisi.
Kila hatua ya Harris itawasilisha changamoto na nafasi mpya ya kuvutia wavuti kutoka pande zote mbili. Kwa sasa, mabadiliko ya haraka yatakayohakikisha uhusiano mzuri baina ya soko na serikali ni jambo muhimu. Kuwepo kwa maoni tofauti kati ya sekta ya ujasiriamali na maamuzi ya kisiasa ni moja ya mambo yanayoonyesha mtendaji wa Harris atakapokuwa na kazi ya kuvunja mizizi ya saruji na mgawanyiko huu mkubwa ambao umekuwapo kwa muda mrefu. Mwishowe, uchaguzi wa Novemba utakuwa na athari kubwa si tu kwa siasa za ndani, bali pia kwa uchumi wa Marekani. Kila mabadiliko makubwa yanayotolewa yatahitaji kuzingatia mawazo na hisia za wapiga kura, wengi wao wakiwa wanatarajia mageuzi yanayofaida wote.
Kamala Harris anafahamu vyema shinikizo la wanajamii na wafanyabiashara mkubwa, na uwezo wake wa kuungana na pande hizo zote utapata nafasi yake katika historia.
