Katika ripoti ya hivi karibuni kutoka kwa kampuni ya uchambuzi wa blockchain, Chainalysis, imebainika kuwa masoko ya darknet yameuza zaidi ya dola milioni 790 za cryptocurrencies mwaka jana. Hii ni hatua kubwa katika historia ya biashara za giza, kwani inashuhudia ongezeko kubwa la mauzo, huku ikionyesha pia kuongezeka kwa matumizi ya cryptocurrencies kati ya wahalifu wa mtandao. Kila mwaka, masoko ya darknet yamekuwa yakikabiliwa na changamoto mbalimbali, ikiwa ni pamoja na uvamizi wa polisi na shutuma za kisheria. Hata hivyo, licha ya mazingira magumu, masoko haya yameendelea kukua na kuimarika. Ripoti ya Chainalysis inasema kuwa mwaka 2019, masoko ya darknet yaliongeza sehemu yao ya miamala ya cryptocurrency kutoka asilimia 0.
04 mwaka 2018 hadi asilimia 0.08 mwaka 2019. Ingawa hizi ni namba ndogo kulinganisha na miamala yote ya cryptocurrency, inaonyesha kwamba kuna uhusiano wa karibu kati ya matumizi ya cryptocurrencies na biashara za giza. Katika ripoti hiyo, Chainalysis iligundua kuwa karibu asilimia 95 ya miamala inayofanywa kwenye masoko ya darknet hupitia machezo ya cryptocurrency. Hii ina maana kwamba, wahalifu wanautumia mfumo wa ubadilishaji wa cryptocurrency kufikisha fedha kwa wauzaji na pia kwa wauzaji kutoa rasilimali za cryptocurrency walizopata kutokana na mauzo yao.
Hii ni dalili ya jinsi masoko haya yanavyofanikiwa kushirikiana na mifumo hiyo, licha ya kukabiliwa na shinikizo la kisheria. Kwa mujibu wa ripoti hiyo, masoko ya darknet yameweza kuvuka vizuizi vingi vilivyowekwa na mamlaka. Kwa mfano, mwaka 2019 pekee, masoko nane yalifungwa, lakini masoko mapya nane pia yalizinduliwa. Hii inaonesha jinsi biashara ya giza inavyoweza kujijenga upya kila mara, hata baada ya kuvunjwa. Kama ilivyo kwa biashara nyingi, wakati mmoja soko likifungwa, soko lingine huja kuchukua nafasi hiyo ili kukidhi mahitaji ya wateja.
Chainalysis inasema kuwa, wastani wa mapato ya masoko yote yaliyokuwa ya shughuli mwaka 2019 ni makubwa kuliko miaka mingine, isipokuwa tu wakati wa ufanisi wa Silk Road mwaka 2012 na 2013. Hii inaonesha kuwa, watumiaji wanatumia fedha nyingi zaidi katika ununuzi, wakati kuna pia ongezeko la ofa za mauzo kama ofa za siku ya Black Friday. Hii inaashiria kuwa, katika soko la giza, ushindani kati ya wauzaji umeongezeka, na hivyo kuwafanya waanze kutoa ofa bora kwa wateja wao. Huduma za masoko ya darknet zimekuwa maarufu kwa sababu ya urahisi wa kufikia bidhaa zisizokubalika kisheria, hasa dawa za kulevya. Licha ya kwamba soko linajulikana sana kwa mauzo ya dawa, pia kuna masoko mengi yanayoshughulika na mauzo ya taarifa za kadi za mkopo zilizopatikana kwa njia zisizo za kisheria.
Katika ripoti hiyo, ilikadiria kuwa moja ya masoko ya giza ilipata zaidi ya dola milioni 22.7 kupitia mauzo ya BTC, BCH na USDT. Moja ya mambo muhimu yaliyobainishwa na Chainalysis ni kwamba shughuli za masoko ya darknet hazionekani kuathiriwa sana na mabadiliko ya bei za cryptocurrencies. Kwa mfano, wakati shughuli katika machezo mengine, tovuti za kamari, na maduka zilipoongezeka mwezi Julai, shughuli katika masoko ya darknet zilionyesha ongezeko dogo tu. Hii inaonesha kuwa watumiaji wa masoko haya wana tabia ya kufanya biashara zao bila kujali hali ya soko la cryptocurrency.
Wataalam wa teknolojia wanasema kwamba, masoko ya darknet yanatarajiwa kuanza kuweka wazi matumizi ya cryptocurrencies zinazozingatia faragha ili kufanya iwe vigumu kwa mamlaka kuzitambua bidhaa na wauzaji. Hivi sasa, ni moja tu ya masoko makubwa ya giza yanayokubali Monero (XMR) kama njia ya malipo. Monero ni cryptocurrency inayotambulika kwa ulinzi wake wa faragha, na hivyo inawapa watumiaji ulinzi wa ziada dhidi ya uchambuzi wa kisheria. Ingawa masoko ya darknet yanaonekana kama sehemu ya kwenye mtandao yenye giza, ukweli ni kwamba kuna baadhi ya watu ambao wanaweza kuona hii kama fursa. Wawekezaji na waendelezaji wa teknolojia wanapata masoko haya kama mazingira mazuri ya kufanyia kazi za kifedha na kibiashara.
Hata hivyo, kuna hatari kubwa ambazo zinahusiana na kuhusika katika biashara za giza. Wengi wa watu wanaoshiriki katika masoko ya darknet ni waanzilishi wa teknolojia walio na ufahamu wa hali ya juu kuhusu jinsi cryptocurrencies zinavyofanya kazi. Hii inamaanisha kuwa, watu hawa hawana tu ufahamu kuhusu masoko haya, bali pia wanajua mbinu za kujificha kutoka kwa mamlaka. Wakati huu, wapo watu wengi ambao bado wanakandamizwa na kanuni za kisheria walau baada ya kugundua kwamba biashara zao zimeathiriwa kwa njia moja au nyingine na mauzo ya giza. Kuangalia kuelekea mbele, masoko ya darknet yanaweza kuendelea kukua, lakini yanaweza pia kukabiliana na changamoto zaidi.
