Nigeria imekuwa kituo muhimu katika sekta ya fedha za kidijitali, ikiwa na soko kubwa la sarafu za kidijitali barani Afrika. Hata hivyo, kwa kuzingatia theluthi moja ya raia wa Nigeria wanaojihusisha na shughuli za fedha za kidijitali, serikali imeamua kuchukua hatua kali zaidi katika kudhibiti matumizi ya sarafu hizo. Hivi karibuni, Tume ya Usalama na Mabadiliko ya Fedha ya Nigeria (SEC) ilitangaza mabadiliko katika mwongozo wake wa kutoa huduma za sarafu za kidijitali, lengo likiwa ni kudhibiti uhalifu katika soko hilo. Mabadiliko haya yanakuja wakati ambapo serikali ya Nigeria imezidisha ukaguzi na udhibiti juu ya matumizi ya sarafu za kidijitali. Septemba mwaka jana, serikali ilizuia upatikanaji wa baadhi ya majukwaa maarufu ya biashara ya sarafu, ikiwa ni pamoja na Binance, Coinbase, na Kraken.
Hatua hizi zimedhihirisha wasiwasi mkubwa wa serikali juu ya hatari zinazoweza kutokea kutokana na matumizi yasiyo ya kawaida ya fedha za kidijitali, akiwemo wizi, utakatishaji fedha, na ufadhili wa ugaidi. Miongoni mwa mabadiliko haya, SEC ilitoa mwongozo mpya ukielekeza huduma za sarafu za kidijitali kuzingatia kanuni za kupambana na utakatishaji fedha (AML) na kanuni za kukabiliana na ufadhili wa ugaidi (CFT). Hata hivyo, njia zitakazotumika katika kubaini wasafirishaji wa shughuli hizo zinaonekana hazijajulikana wazi. Msingi wa kanuni hizi ni kuhakikisha kuwa wahalifu hawawezi kujisajili kama waendeshaji katika soko la mtaji wa nchi hiyo. Mbali na hayo, ripoti zinaonyesha kuwa mabadiliko haya yamesababisha wasiwasi miongoni mwa wadau wa sekta hii.
Wengi wanaamini kuwa kanuni mpya zitaweza kusaidia kutoa mazingira bora zaidi kwa biashara halali katika sekta ya sarafu za kidijitali. Wanaamini kuwa kudhibiti uhalifu kutasaidia kuongeza uaminifu wa wawekezaji wapya, na hivyo kuongeza ukuaji wa soko. Kinyume na hayo, baadhi ya wachambuzi wanakosolewa kuwa hatua hizi zinaweza kuzuia uvumbuzi na kukuza mazingira magumu kwa biashara zinazohitaji kuinuka katika sekta hii inayoendelea. Hali hii inaweza kuwaweka wapiga kura wa sarafu za kidijitali katika mazingira magumu na kuwarudisha nyuma katika jitihada zao za kudhihirisha nguvu zao katika soko hili ambalo linaendelea kukua. Ni wazi kwamba, ingawa SEC ina lengo la kuboresha udhibiti katika sekta ya fedha za kidijitali, kuna maswali mengi yanayoibuka kuhusu athari za mabadiliko haya.
Kwa mfano, je, mabadiliko haya yanaweza kufanya wahalifu kutafuta njia mbadala za kufanikisha shughuli zao? Au je, kanuni hizi zitaweza kuwatenga wahalifu na kuwawezesha wawekezaji wa hapo awali kujiamini zaidi? Soko la sarafu za kidijitali nchini Nigeria linalinganishwa na fursa nyingi, lakini pia linatoa changamoto nyingi. Katika mazingira ya leo ambapo teknolojia inabadilika kwa haraka, mabadiliko katika sera za serikali yanaweza kuwa na athari mbali mbali. Suala hili linahitaji uelewa mzuri wa sekta hiyo na pia mwelekeo mzuri wa kisiasa na kiuchumi. Kwa upande mwingine, wadau wa sekta hii wanahitaji kushirikiana na serikali ili kuhakikisha kuwa kanuni mpya hazizuii uvumbuzi na ukuaji. Hii inaweza kufanywa kwa njia ya majadiliano ya wazi kati ya wabunge wa serikali na waendeshaji wa soko wa sarafu za kidijitali.
Inahitajika kuwa kuna weledi na uelewa wa pamoja ili kuhakikisha kuwa sheria zinazotungwa zinafaa kwa wote na zinachochea maendeleo na ukuaji wa kiuchumi, huku zikihakikisha usalama wa kifedha. Aidha, wakati serikali ikichukua hatua hizi, ni muhimu kutambua watu wa kawaida wanaojihusisha na biashara za sarafu za kidijitali. Wengi wao ni vijana wanaotafuta fursa za kiuchumi katika ulimwengu wa digitali ambapo nafasi za ajira zinaweza kuwa ngumu kupata. Kudhibiti shughuli hizo kunapasa kufanywa kwa njia ambayo haitawaacha watu hawa bila fursa au kukuza hali mbaya ya kiuchumi. Katika hali kama hii, hatua za serikali zinapaswa kuzingatia usalama wa kifedha wa nchi pamoja na kuimarisha uvumbuzi katika sekta ya teknolojia ya fedha.
