Marekani Yazuwia Vikwazo Mabadilishano ya Kifaranga kwa Kusaidia Uhalifu wa Mtandao Kutokana na Urusi Katika hatua kabambe ya kukabiliana na uhalifu wa mtandao, serikali ya Marekani imetangaza kuwekea vikwazo mabadilishano ya fedha za kidijitali yaliyokuwa yakitumika na wahalifu wa mtandao kutoka Urusi. Ofisi ya Udhibiti wa Mali za Kigeni (OFAC) ya Marekani imeweka vikwazo dhidi ya Cryptex, mabadilishano ya fedha ya kidijitali ambayo yamekuwa yakifanya biashara huko St. Vincent na Grenadines lakini yakiwa na shughuli nyingi nchini Urusi. Vikwazo hivi vinakuja ikiwa ni sehemu ya juhudi za Marekani kuondoa mtandao wa kifedha wa wahalifu wa mtandao ambao wamekuwa wakitumia fedha za kidijitali kama njia ya kufadhili shughuli zao haramu. Uhalifu wa mtandao ni tatizo ambalo limekuwa likikua kwa kasi, na wahalifu wengi wakihoji usalama wa fedha zao za kidijitali kupitia mabadilishano ambayo hayana sheria kali za udhibiti.
Katika mkwamo huu wa kukabiliana na uhalifu, mtu mmoja pia amepigwa marufuku. Sergey Sergeevich Ivanov, raia wa Urusi ambaye anatuhumiwa kuwa na uhusiano mkubwa na mabadilishano ya fedha ya kidijitali yanayojulikana kama PM2BTC, amekuwa akihusishwa na mchakato wa kudhibiti fedha za uhalifu. Ivanov anajulikana kama mchakataji wa malipo kwa maduka ya udanganyifu na huduma mbalimbali za kifedha. Katika taarifa iliyotolewa na Wizara ya Fedha ya Marekani, idara ya FinCEN (Financial Crimes Enforcement Network) pia imeweka PM2BTC kuwa na "wasiwasi wa msingi kuhusu uangamizaji wa fedha" zinazohusiana na uhalifu wa kifedha kutoka Urusi. Hii ina maana kwamba mali na maslahi yoyote ya watu na taasisi zilizotajwa yanapaswa kuzuia na kuripoti kwa OFAC.
Katika hatua hii, Marekani inataka kutoa mfano kwa taasisi za kifedha na watu wengine wanaohusika na shughuli na watu na mabadilishano yaliyowekwa vikwazo. Kwa mujibu wa OFAC, yeyote anayejihusisha na shughuli na wahusika hawa anaweza kukabiliwa na hatua za kisheria. Marekani pia imeweka zawadi ya hadi dola millioni 10 kwa taarifa itakayosaidia katika kukamatwa na/au kuhukumiwa Ivanov. Huu ni mfano wa jinsi serikali inavyotaka kuwashawishi watu kutoa taarifa kuhusu wahalifu wa mtandao na kuzuia matumizi ya fedha za kidijitali katika shughuli haramu. Katika ushirikiano na mamlaka za dola za Uholanzi, serikali ya Marekani imefanikiwa kukamata majukwaa ya mtandao na miundombinu inayohusishwa na PM2BTC, UAPS, na Cryptex.
Hatua hizi zinalenga kuzuia mchakato wa kifedha wa wahalifu wa mtandao ambao wamekuwa wakihujumu uchumi wa kimataifa. Ripoti zilizotolewa na serikali ya Marekani zinaonyesha kwamba wahusika hawa wanahusika na usindikaji wa mamilioni ya dola kutoka kwa shughuli za uhalifu wa mtandao. Cryptex, kwa mfano, inadaiwa kupokea zaidi ya dola millioni 51.2 kutoka kwa mashambulizi ya ransomware. Mabadilishano haya pia yanahusishwa na zaidi ya dola millioni 720 katika miamala inayohusishwa na wahalifu wa mtandao kutoka Urusi, ikijumuisha maduka ya udanganyifu, huduma za kuchanganya fedha, na mabadilishano ambayo hayana taratibu kali za KYC (Know Your Customer).
Ivanov anadaiwa kuwa amefanya fedha nyingi za uhalifu kuhusiana na wahalifu wa ransomware, wauzaji kwenye soko la giza, na wahalifu wengine kwa takriban miaka 20 iliyopita. Miongoni mwa shughuli zake, amekutana na maduka ya udanganyifu ambayo yanaongozwa na Genesis Market, ambayo ilifungwa na mamlaka ya kisheria mwaka 2023. Tangazo hili linakuja baada ya hatua nyingine kadhaa za kisheria zilizochukuliwa na Marekani mwaka huu dhidi ya wahalifu wa mtandao kutoka Urusi. Hali hii inadhihirisha jinsi serikali ya Marekani inavyohatarisha kuwawajibisha wahalifu hawa, huku ikiweka wazi kwamba haitakubali matumizi ya fedha za kidijitali katika kuimarisha uhalifu wa mtandao. Marekani haiko peke yake katika mapambano haya.
Katika kipindi cha miezi kadhaa iliyopita, nchi za Uingereza na Australia pia zimekuwa zikiungana katika kuimarisha vikwazo na kuchunguza wahalifu wa mtandao. Kwa mfano, mwaka huu, Marekani, Uingereza, na Australia zilifungua mashtaka dhidi ya kiongozi wa kundi la LockBit, Dmitry Yuryevich Khoroshev, katika operesheni kubwa iliyojulikana kama Operation Cronos. Huu ni ukweli usioweza kupingwa kwamba mtandao unakua kwa kasi, na fedha za kidijitali zikiwa ndiyo njia mpya ya kuongeza nguvu kwa wahalifu. Hii inaonyesha kwamba kuna haja kubwa ya kuwa na sheria kali na kudhibiti kwa mabadilishano ya fedha za kidijitali ili kuzuia uhalifu wa mtandao. Kwa kuzingatia changamoto hizi, wataalamu wanakumbusha kwamba ni muhimu kwa serikali na taasisi za kifedha kufanya kazi kwa pamoja ili kukabiliana na vitendo vya uhalifu vya mtandao.
Aidha, elimu kuhusu hatari za fedha za kidijitali inapaswa kuimarishwa ili kuwasaidia raia kuelewa jinsi ya kulinda mali zao na kutambua matumizi mabaya ya teknolojia. Hatimaye, hatua hizi za Marekani zinaweza kuwa mfano mzuri kwa mataifa mengine katika juhudi zao za kushughulikia uhalifu wa mtandao na kuimarisha usalama wa kifedha. Hili litaweza kusaidia katika kujenga mfumo salama wa kifedha ambao hauwezi kutumiwa na wahalifu kwa manufaa yao. Hivyo ndivyo nchi zinavyopaswa kujifunza kutoka kwa hatua hizi na kuendesha juhudi zao kwa ufanisi zaidi kwa ajili ya usalama wa raia na uchumi wa kitaifa.
